Version à imprimer bilingue Version à imprimer unilingue

Question écrite n° 4-1003

de Sabine de Bethune (CD&V N-VA) du 19 mai 2008

au ministre de la Coopération au développement

Coopération belge au développement - Attention portée aux personnes handicapées

aide au développement
handicapé
intégration des handicapés
pauvreté
pays en développement
convention ONU

Chronologie

19/5/2008Envoi question (Fin du délai de réponse: 19/6/2008)
19/6/2008Réponse

Requalification de : demande d'explications 4-296

Question n° 4-1003 du 19 mai 2008 : (Question posée en néerlandais)

Le 30 mars 2007, la Belgique a signé, en même temps que cinquante pays, la nouvelle Convention des Nations unies relative aux droits des personnes handicapées. La Convention impose aux États parties de mener une politique spécifique en faveur des personnes handicapées et de dégager des moyens supplémentaires.

Pour la première fois, la Convention établit un lien entre la pauvreté et le handicap. Elle ne reconnaît pas de nouveaux droits aux personnes handicapées mais marque un changement significatif dans la façon de les appréhender : non pas comme des personnes ayant besoin d’une aide spécifique mais comme des personnes dotées de droits identiques et faisant partie intégrante de notre société.

La nouvelle Convention des Nations unies est entrée en vigueur le 3 mai 2008 après avoir été ratifiée par vingt pays. Malheureusement, la Belgique n’a pas encore ratifié cette convention.

On estime le nombre de personnes handicapées à 650 millions, soit dix pour cent de la population mondiale. 520 millions d’entre elles vivent dans des pays en voie de développement. Elles appartiennent aux couches les plus pauvres de la population. Pour ne pas compromettre la réalisation des Objectifs du Millénaire, il est plus que légitime d’être attentif à cette problématique.

D’où la question suivante :

Quel pourcentage du budget de la Coopération belge au développement a-t-il été affecté, cette année et les années précédentes, au poste « Handicap et coopération au développement » et plus particulièrement :

- aux programmes de prévention des handicaps ;

- aux programmes spécifiques de soutien des personnes handicapées ?

Réponse reçue le 19 juin 2008 :

De aandacht van de Belgische ontwikkelingssamenwerking voor personen met een handicap is in het licht van de mensenrechten op twee aspecten toegespitst, enerzijds op preventie en anderzijds op de zorg voor en de herintegratie van personen met een handicap in de maatschappij.

Er bestaat een nauw verband tussen armoede en handicaps. De verschillende factoren die tot armoede leiden, zoals ondervoeding, onvoldoende toegang tot degelijke gezondheidszorg, onvoldoende bescherming door vaccinatie, analfabetisme en gevaarlijke leefomstandigheden, worden in verband gebracht met een hoog percentage aan handicaps. Een handicap kan daarentegen ook een oorzaak van armoede zijn, in die zin dat personen met een handicap niet ten volle kunnen deelnemen aan het economisch en sociaal leven in hun gemeenschappen.

De acties waarmee de Belgische ontwikkelingssamenwerking wil bijdragen tot het bereiken van de Millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling — de rode draad in de ontwikkelingssamenwerking —, dragen ook bij tot de preventie van handicaps, ongeacht of zij betrekking hebben op gezondheidszorg, voedselveiligheid, onderwijs, gelijke kansen of de emancipatie van de vrouw.

Bepaalde projecten houden rechtstreeks verband met de preventie van handicaps. Zo verleent België sinds meer dan dertig jaar financiële steun aan een Afrikaans programma ter bestrijding van onchocerciasis (rivierblindheid), één van de belangrijkste oorzaken van blindheid in de wereld. Dankzij dit programma worden jaarlijks vijftig miljoen mensen behandeld en konden tot nu toe 600 000 gevallen van blindheid worden vermeden. Andere voorbeelden zijn de Belgische medewerking aan de strijd tegen malaria, met name in Rwanda en in Vietnam, en aan de vaccinatiecampagnes voor kinderen in tal van landen. Andere projecten zijn gericht op de strijd tegen familiaal en seksueel geweld dat vaak de oorzaak is van handicaps bij vrouwen en kinderen en dat ook preventief wordt benaderd, enz. België werkt ook mee aan de campagne tegen antipersoneelsmijnen door middel van mijnopruiming en sensibilisering voor het gevaar van de mijnen in Cambodja, Afghanistan en in de Democratische Republiek Congo (DRC).

Wat betreft de zorg voor en de herintegratie van mentaal en fysisch gehandicapte volwassenen en kinderen, is de Belgische ontwikkelingssamenwerking betrokken bij diverse meerjarenprogramma's en projecten van internationale, nationale of lokale NGO's, vooral in de DRC.

Voor de periode 2003-2007 bedroeg de steun aan specifieke en gerichte hulpprogramma's voor personen met een handicap (zorgverlening, herintegratie) 14 274 300 euro. Daarbij komen nog de projecten voor mijnopruiming, voor sensibilisering voor de gevaren van antipersoneelsmijnen en voor zorgverlening aan de slachtoffers van deze mijnen, met een totaal bedrag van 16 300 200 euro voor dezelfde periode (zie tabellen als bijlage).

Bijlage : « Handicap en ontwikkelingssamenwerking » 2003-2007

Voor 2008 kunnen er nog geen betekenisvolle cijfers worden gegeven.

— Voor « specifieke programma's ter ondersteuning van personen met een handicap » werd in 2006 2 420 022 euro uitgegeven, en in 2007 2 915 427 euro.

— Voor projecten ter bestrijding van landmijnen, werd in 2006 3 955 182 euro uitgegeven en in 2007 2 863 277 euro.

1. Projecten ter ondersteuning van personen met een handicap

— gegevens per land

Land/RegioUitgaven 2003Uitgaven 2004Uitgaven 2005Uitgaven 2006uitgaven 2007Som 2003-2007Land — % op totaal 2003-2007
Totaal Universeel/Onbepaald/België82 19354 76766 20961 340142 787407 2962,85
Totaal Afghanistan041 71400041 7140,29
Totaal Angola439 875391 001312 014001 142 8908,01
Totaal Burkina Faso111 520110 930173 14989 72799 945585 2714,10
Totaal Burundi262 500293 421214 293290 075274 7121 335 0019,35
Totaal Cambodja38 25051 69634 1060255 900379 9532,66
Totaal Chili55 776037 6800093 4560,65
Totaal China76 500199 754309 538525 186657 0051 767 98212,39
Totaal Colombia27 0006 46200200 000233 4621,64
Totaal Democratische Republiek Congo775 197753 548699 342529 395618 2623 375 74423,65
Totaal Cuba54 00038 77251 15956 73656 736257 4041,80
Totaal El Salvador126 000129 241127 898146 3400529 4793,71
Totaal India12 596000012 5960,09
Totaal Irak062 35925 5800087 9380,62
Totaal Ivoorkust387 593341 096254 955131 886191 7221 307 2529,16
Totaal Jemen0003 5004 0007 5000,05
Totaal Laos54 00051 69659 68666 24876 416308 0462,16
Totaal Liberia85 000167 662187 522180 0000620 1844,34
Totaal Marokko099 072047 60072 618219 2901,54
Totaal Palestina9 29029 07732 51432 5140103 3940,72
Totaal Rwanda274 640244 173242 263200 725200 3901 162 1918,14
Totaal Tanzania0013 75012 00013 93439 6840,28
Totaal Uganda005 000005 0000,04
Totaal Zuid-Afrika57 35449 72546 75046 75051 000251 5791,76
Eindtotaal2 929 2833 116 1662 893 4072 420 0222 915 42714 274 306100

— gegevens per budgethouder

BudgethouderSom 2003-2007 % op totaal
Totaal DGOS Ontwikkelingssamenwerking13 361 41793,60
Totaal FOD Buitenlandse Zaken (Uitg. DGOS)400 0002,80
Totaal Provincies Vlaanderen106 5860,75
Totaal Vlaams Gewest en Gemeenschap406 3032,85
Eindtotaal14 274 306100,00

— gegevens per kanaal

Al deze projecten werden uitgevoerd door NGO's (nationale, internationale of lokale).

2. Projecten ter bestrijding van landmijnen

— gegevens per land

Land/RegioUitgaven 2003Uitgaven 2004Uitgaven 2005Uitgaven 2006Uitgaven 2007Som 2003-2007Land- % op totaal 2003-2007
Totaal Universeel/Onbepaald/België119 0002 199 0002 523 5792 199 1002 177 5299 218 20856,55
Totaal Afghanistan0200 00000150 000350 0002,15
Totaal Algerije000050 00050 0000,31
Totaal Burundi000250 0000250 0001,53
Totaal Cambodja390 919166 838142 409256 082285 7441 241 9927,62
Totaal D.R. CONGO750 0001 000 0001 320 0001 250 000200 004370 0002,27
Totaal Irak00370 0000050 0000,31
Totaal Jemen00250 000004 520 00427,73
Totaal Kenia0050 00000250 0001,53
Eindtotaal1 259 9193 565 8384 655 9883 955 1822 863 27716 300 204100

— gegevens per budgethouder

Alle projecten zijn aangerekend op het budget van de FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

— gegevens per kanaal

Gouv/NGO/MultiUitgaven 2003Uitgaven 2004Uitgaven 2005Uitgaven 2006Uitgaven 2007Som 2003-2007 % op totaal
Totaal Gouvernementele samenwerking325 669280 000429 579001 035 2486,35
Totaal INDIRECT andere dan NGO0025 0000025 0000,15
Totaal INDIRECT NGO programmawerking/werking strategisch kader184 250285 838261 409430 182410 7731 572 4529,65
Totaal INDIRECT NGO projectwerking of noodhulp750 0001 000 0001 000 0001 250 000180 0004 180 00025,64
Totaal INTERNATIONALE NGO earmarked contribution02 000 0002 690 0002 250 0002 022 5008 962 50054,98
Totaal Lokale NGO in Partnerlanden/civiele maatschappij in het Zuiden0000200 004200 0041,23
Totaal Multilateraal EARMARKED (Vrijwillige toegewezen bijdragen)00250 00025 00050 000325 0001,99
Eindtotaal1 259 9193 565 8384 655 9883 955 1822 863 277
16 300 204100